بازدید خودرو

بازدید خودرو 

بازدید منظم و دقیق از خودرو برای یک راننده حرفه‌ای بسیار اساسی است و اهمیت آن به عنوان یک جزء اساسی در حفظ امنیت و بهره‌وری رانندگی نمی‌تواند اغفال گردد. روند بازدید معمولاً شامل چک کردن سطوح وضعیت مکانیکی خودرو، سیستم‌های روغن‌گیربکس، ترمزها، لاستیک‌ها و سیستم‌های الکتریکی است. رانندگان حرفه‌ای، با درک کامل از وضعیت فنی خودرو، می‌توانند به شناسایی مشکلات ناشی از خستگی یا استفاده طولانی‌مدت بپردازند و از پیش از وقوع مشکلات جلوگیری نمایند. این اقدامات نه تنها به افزایش عمر مفید خودرو کمک می‌کنند بلکه مهارت‌های رانندگی و ایمنی را نیز بهبود می‌بخشند. به عبارت دیگر، بازدید منظم از خودرو تبدیل به یک استراتژی ارزشمند برای حفظ امانت و تضمین رانندگی امن و مطمئن برای راننده حرفه‌ای می‌شود.

مواردی که باید قبل از شروع به حرکت مورد بازبینی و توجه قرار گیرد :

• سیستم روشنایی
• بوق
• شیشه های خودرو
• تایر ها
• ترمز ها
• آینه ها
• میزان آب رادیاتور و شیشه شور
• برف پاک کن
• پلاک خودرو

سیستم روشنایی

قبل از حرکت باید از صحت عملکرد چراغ‌های خودرو شامل چراغ جلو، چراغ خطر، چراغ‌های راهنما، چراغ دنده عقب و ... اطمینان حاصل کنید. ضمناً در صورت کثیف بودن شیشه  چراغ‌ها باید آن‌ها را تمیز نمود در غیر این صورت از شدت روشنایی آن‌ها کاسته خواهد شد.

بوق

 بوق، مهم‌ترین وسایل هشدار دهنده در خودرو است. از صحت عملکرد بوق اطمینان حاصل کنید. به یاد داشته باشید بوق زدن برای اطلاع و آگاه سازی سایر کاربران راه و جلوگیری از بروز سانحه و خطر است.

شیشه‌های خودرو

چشم‌ها مهم‌ترین عضو در رانندگی محسوب می‌شوند و امکان دیدن معمولاً از پشت شیشه‌ها انجام می‌شود؛ بنابراین شکسته بودن یا کثیف بودن شیشه‌های خودرو می‌تواند بسیار خطرناک باشد چراکه باعث کاهش دید می‌شود. پس باید همواره شیشه‌های خودرو را تمیز نموده، درصورتی‌که شیشه‌ای شکسته است هرچه سریع‌تر آن را تعویض نمایید.

تایرها

 می‌توان گفت که تایرها از لحاظ تأمین ایمنی دارای بیشترین نقش در خودرو هستند. ارتفاع آج در یک تایر نو بیش از ۹ میلی‌متر است. درصورتی‌که این ارتفاع به کمتر از ۲ میلی‌متر برسد، توصیه می‌شود که تایر تعویض گردد. ارتفاع آج در کمتر از یک و نیم میلی‌متر، موجب ایجاد شرایط غیر ایمن و لغزنده می‌گردد. عمق شیار تایرها باید حداقل 1.5 میلی‌متر باشد. تایرهایی که شیار مناسب نداشته باشند در هنگام رانندگی در سطوح خیس یا مرطوب به دلیل عدم وجود اصطکاک مورد نیاز احتمال دارد سُر بخورند. ضمناً باید میزان باد تایرها مناسب باشد، وضعیت باد تمامی تایرها هر هفته مورد کنترل و بازدید قرار گیرد. پر باد بودن تایرها می‌تواند فرمان پذیری خودرو را کاهش داده و باعث ایجاد خطر گردد و سطح اتصال تایر با زمین در کمترین حد خود قرار خواهد گرفت و هنگامی‌که فشار باد تایر کمتر از حد مجاز باشد، سطح اتصال تایر با زمین به دو طرف عرض تایر منتقل خواهد شد و بیشتر این قسمت‌ها ساییده خواهند شد کم بودن باد تایرها هم باعث افزایش مصرف سوخت، فرسایش تایر و همچنین از دست رفتن تعادل، هدایت و فرمان پذیری خودرو به هنگام ترمزگیری خواهد شد. به همین دلیل باید میزان باد تایرها قبل از حرکت و در زمان سرد بودن تایرها بررسی شود. در شرایط برف و یخبندان لازم است از تایرهای یخ‌شکن یا زنجیر چرخ استفاده گردد چراکه در غیر این صورت به دلیل کم بودن اصطکاک تایرها با سطح آسفالت، احتمال سرخوردن و چرخش به اطراف افزایش خواهد یافت.

محل تایرها را در خودرو باید در هر ۵۰۰۰ کیلومتر تعویض نمود تا تمام آن‌ها به‌طور یکسان تحت سایش قرار گیرند.

موارد زیر می‌تواند موجب ساییدگی نامتوازن یا بیش از حد تایرها شود:

• تنظیم نبودن فرمان
• عدم تنظیم چرخ‌ها
• عدم تنظیم ترمزها

ترمزها

قبل از انجام هر مسافرت کوتاه یا طولانی، صحت عملکرد ترمزها باید مورد بررسی قرار گیرد. خرابی و نقص ترمز می‌تواند باعث افزایش مسافت توقف شده و احتمال بروز حادثه و تصادف را بالا می‌برد.

هنگام ترمزگیری و متوقف نمودن خودرو، اندازه، وزن و بار خودرو همچنین شرایط جاده و تایرها را مدنظر قرار دهید. طبیعی است که یک خودروی سنگین، مسافت بیشتری برای توقف نسبت به یک خودرو سبک‌تر نیاز دارد. همچنین توقف در سطوح لغزنده و سرازیری، نیازمند طی زمان و مسافت بیشتری می‌باشد.

تنظیم نبودن دقیق ترمزها باعث انحراف خودرو به اطراف در هنگام ترمزگیری می‌شود.

خودروهای سواری دارای دو نوع سیستم ترمزی می‌باشند. ترمز اصلی و اولیه در آن‌ها همان سیستم ترمزی است که پدال آن توسط پا تحریک می‌شود و در تمام شرایط قابل استفاده است. سیستم ترمز دیگری که در خودروها استفاده می‌شود، سیستم ترمز دستی است.

اگر خودرو مجهز به ترمز ضد قفل باشد، بر روی صفحه داشبورد چراغی برای آن تعبیه می‌شود که در صورت خرابی این سیستم روشن می‌شود. البته این چراغ هنگام روشن کردن خودرو نیز برای چند لحظه روشن می‌شود و در صورت عدم خرابی سیستم ترمز ضد قفل دوباره خاموش خواهد شد

ترمز ضد قفل همان‌طور که از نامش مشخص است از قفل شدن چرخ‌ها در حین ترمزگیری ممانعت به عمل می‌آورد/ مهم‌ترین مزیت این موضوع (قفل نشدن چرخ‌ها) آن است که فرمان‌پذیری خودرو را حفظ می‌کند و سرخوردن، لغزش خودرو انحراف آن تا حد زیادی جلوگیری می‌کند.

نکته مهم در خصوص عملکرد ترمز ضد قفل آن است که برای ترمزگیری باید پا را به‌طور ممتد بر روی پدال ترمز فشرد.

سیستم‌هایی که برای ترمز اصلی (پایی) خودروهای سواری استفاده می‌شود از نوع روغنی (هیدرولیکی) می‌باشد. البته سیستم ترمز دستی به‌صورت مکانیکی و با استفاده از سیم می‌باشد؛ بنابراین سیستم ترمز اصلی باید مجهز به روغن ترمز باشد که وظیفه این روغن برخلاف روغن‌موتور روغن‌کاری نبوده بلکه وظیفه انتقال نیرو را به عهده‌دارد.

روغن ترمز دارای مخزن کوچکی می‌باشد که سطح روغن آن باید به‌طور دوره‌ای کنترل شود که از سطح معینی پایین‌تر نرود.

یکی از قطعات مهم در مدار سیستم ترمز اصلی، بوستر می‌باشد. بوستر ترمز نیروی پدال ترمز را افزایش داده زمان واکنش سیستم ترمز را کاهش می‌دهد. بوسترهای ترمز خودروهای سواری عموماً از نوع خلائی هستند.

ترمزها در دو نوع دیسکی و کاسه‌ای تولید و مورد استفاده قرار می‌گیرند. ترمز چرخ‌های جلو معمولاً از نوع دیسکی و ترمزهای عقب از نوع کاسه‌ای (کفشکی) می‌باشد.

با فشردن پدال ترمز، فشار روغن به سمت سیلندر ترمز هدایت شده و باعث می‌شود کفشک‌ها از هم باز شوند و لنت‌ها به دیواره کاسه ترمز تماس پیدا کنند. نیروی اصطکاک ایجاد شده میان این دو بخش باعث کاهش سرعت دورانی کاسه ترمز و در نهایت کاهش سرعت خودرو می‌گردد.

با اعمال نیرو بر روی پدال ترمز، فشار روغن به پشت سیلندر منتقل می‌گردد. پیستون نیز باعث تماس لنت‌ها با دیسک و کاهش سرعت چرخش آن می‌گردد.

 ترمز ABS یا ضد قفل، نوع پیشرفته‌ای از ترمز است که در هنگام ترمزگیری، میزان لغزش در جهت دوران چرخ (ها) را در یک یا چند چرخ وسیله نقلیه به‌طور خودکار کنترل می‌کند.

دو مزیت مهم ترمزهای ضد قفل از این قرار می‌باشد:

1. به کنترل و یا توقف اتومبیل کمک کرده و به راننده امکان فرمان دادن و هدایت بهتر خودرو را می‌دهد.

در بیشتر حالات، مسافت توقف خودرو را کاهش می‌دهد.

آینه‌ها

 قبل از حرکت باید آینه‌های خودرو را به‌گونه‌ای تنظیم نماییم که کمترین میزان نقطه کور در قسمت‌های عقب و جانبی خودرو را داشته باشیم. این کار برای رؤیت خودروهایی که در پشت سر و نواحی جانبی خودرو شما حرکت می‌کنند ضروری است. ضمناً باید همواره آینه‌های خودرو را تمیز نگه داشت.

پنچری

 منظور از پنچری، خالی شدن باد تایر ناشی از سوراخ شدن، پارگی یا هر دلیل دیگری می‌باشد. احتمال وقوع پنچری در هر زمانی ممکن بوده از این‌رو همواره باید آمادگی تعویض آن را با تایر زاپاس داشت.

کنترل دوره‌ای صحت تایر زاپاس (که معمولاً در صندوق عقب تعبیه می‌شود) مهم می‌باشد.

برای تعویض تایر پنچر شده نیاز به یک جک و یک آچار چرخ می‌باشد که هر دوی این موارد باید همواره در یک خودرو ایمن و استاندارد موجود باشند. شکل زیر نحوه قرار دادن جک را در زیر خودرو برای تعویض چرخ عقب نشان می‌دهد. به‌منظور اطمینان از محل مناسب برای قرار دادن جک و جلوگیری از آسیب رسی احتمالی به سیستم‌های خودرویی، باید به دفترچه راهنما مراجعه نمود.

برای باز کردن و یا بستن و سفت کردن مهره‌ها از آچار چرخ استفاده می‌شود. در صورت نیاز می‌توان از یک اهرم کمکی و یا از نیروی پا برای باز کردن مهره‌ها استفاده نمود.

میزان آب رادیاتور و شیشه‌شور

 قبل از حرکت لازم است میزان آب رادیاتور و شیشه‌شور را بررسی کرده در صورت لزوم مخزن‌ها را پر نمایید. کم بودن آب رادیاتور می‌تواند باعث اختلال عملکرد سیستم خنک کننده موتور و در نتیجه جوش آوردن خودرو شود. بازدید مخزن باید زمانی انجام شود که موتور خاموش و سرد است

دست کم هفته‌ای یک مرتبه در رادیاتور را باز کنید و سطح آب داخل آن را کنترل نمایید. اگر سطح آب بیش از ۲ یا ۳ سانتی‌متر افت کرده است، در حد نیاز به آن آب اضافه نمایید. توصیه می‌شود برای این کار از آب مقطر استفاده شود.

شیلنگ‌ها و لوله‌های سیستم خنک کاری به‌ویژه در محل بسط‌ها باید به‌طور دوره‌ای مورد بازدید قرار گیرند تا از عدم پوسیدگی یا پارگی آن‌ها اطمینان حاصل شود.

آب رادیاتور و سیستم خنک کاری بهتر است سالی یک مرتبه تخلیه و سپس به‌طور مجدد آب‌گیری شود. استفاده از ضد یخ به همراه آب ضروری است. مایع ضد یخ علاوه بر آن‌که از یخ زدگی آب در سرما جلوگیری می‌کند، در به تأخیر اندازی نقطه جوش آب نیز تأثیر مهمی دارد. عدم استفاده از ضد یخ در تابستان می‌تواند منجر به جوش آوردن زودتر موتور شود. ضدیخ همچنین در جلوگیری از زنگ زدگی رادیاتور و قطعات سیستم خنک کاری مؤثر است.

شیشه‌شور دارای منبع آب جداگانه‌ای برای خود می‌باشد که باید در مواقع لازم پر شود. توصیه می‌شود سطح آب این مخزن به‌طور هفتگی کنترل شود. از ریختن ضد یخ به داخل این منبع اجتناب کنید چراکه باعث از بین رفتن رنگ خودرو می‌گردد. به‌منظور تمیز کنندگی بهتر می‌توان به مقدار کمی به آب این مخزن مواد تمیز کننده افزود (کمتر از ۵ درصد).

برف پاک‌ کن

 از صحت کارکرد برف پاک‌کن اطمینان حاصل نمایید. این موضوع در فصل‌هایی از سال که احتمال بارش وجود دارد از اهمیت بیشتری برخوردار است.

پلاک خودرو

 قطعه فلزی است با ابعاد، طرح و رنگ‌های زمینه مختلف که شماره روی آن حک می‌شود و انواع آن عبارت‌اند از: شخصی، دولتی، عمومی، سیاسی، سرویس، کنسولی، نظامی - انتظامی، تعمیری، گذر موقت، بین‌المللی، ترانزیت، کشاورزی - عمرانی ویژه.

پلاک‌ها خودرو باید همواره خوانا باشند و در صورت کثیف بودن، آن‌ها را تمیز نمایید